گروه سیاسی: محمد‌جواد ظریف روز دوشنبه در نشستی با اندیشکده شورای روابط خارجی آمریکا نسبت به رویکرد دولت آمریکا در قبال برجام اعتراض کرد؛ اظهاراتی که البته نشان می‌دهد هیچ تناسبی با واقعیات رخ‌داده سال‌های اخیر پیرامون توافق هسته‌ای ندارد، حداقل اینکه ارزیابی‌های پیشین ظریف به عنوان رئیس دستگاه دیپلماسی کشور در مقابل مواضع امروزش قرار دارد. به گزارش «وطن امروز»، وزیر امور خارجه کشورمان که با نزدیک شدن به زمان برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا حضور فعال‌تری در رسانه‌ها و محافل تصمیم‌ساز آمریکا پیدا کرده است، در این نشست که به صورت مجازی برگزار شد، بیان کرد: آمریکا بدون هیچ دلیلی از برجام خارج شد، این کار خسارات زیادی را به مردم ایران وارد کرد. می‌دانید امروز ایران حتی قادر نیست واکسن آنفلوآنزا را تهیه کند، به خاطر اینکه آمریکا به ما اجازه نمی‌دهد پول آن را منتقل کنیم.  وزیر امور خارجه ایران یادآور شد: همین الان که صحبت می‌کنیم ما برای خرید واکسن آنفلوآنزا سفارش داده‌ایم؛ برای آنفلوآنزا نه «کووید-۱۹» اما نمی‌توانیم آن را به دست آوریم، چرا که منتظر اجازه آمریکا هستیم تا از پول خودمان برای آن بپردازیم. این پول خودمان است. ظریف تصریح کرد: هر کسی که رئیس‌جمهوری آمریکا باشد، برای ما فرقی ندارد که چه کسی در کاخ سفید باشد اما رفتار آنها برای ما اهمیت دارد. آمریکا به طور کامل نامسؤولانه و خطرناک در جامعه بین‌المللی عمل کرده است و این به آمریکا مربوط است که به اعضای برجام بویژه ایران ثابت کند به تعهدات خود تحت این توافق عمل خواهد کرد. وزیر امور خارجه افزود: آمریکایی‌ها میلیاردها دلار به ایران ضرر زدند فقط به خاطر اینکه از رئیس‌جمهوری سابق آمریکا خوش‌شان نمی‌آمد. این به من مربوط نیست که این رئیس‌جمهوری یا رئیس‌جمهوری آینده، از عملکرد رئیس‌جمهوری گذشته خوشش می‌آید یا خیر اما آمریکا باید در جامعه بین‌المللی مسؤولانه عمل کند که متاسفانه اینگونه نبوده‌ است. اظهارات ظریف درست در نقطه مقابل نظراتش پیش از روی کار آمدن دونالد ترامپ در آمریکا و خارج کردن این کشور از برجام است؛ جایی که وزیر امور خارجه صراحتا عقیده داشت رئیس‌جمهور بعدی آمریکا قادر نخواهد بود از برجام خارج شود. حتی در آن ایام ۴۷ سناتور آمریکایی در نامه‌ای به دولتمردان ایران هشدار دادند آنچه را با عنوان برنامه جامع اقدام مشترک یا همان برجام با ۶ کشور دیگر امضا می‌کنند، تنها یک توافق اجرایی است و رئیس‌جمهور بعدی می‌تواند با یک حرکت قلم آن را ابطال کند اما وزیر امور خارجه با نادیده گرفتن تمام هشدارها در واکنش به آن گفت: به اعتقاد ما این نامه هیچ ارزش حقوقی ندارد و صرفا یک ترفند تبلیغاتی است. وی در ادامه با اظهار تعجب اظهار کرد: نامه سناتورهای مزبور نشان می‌دهد آنها نه‌تنها با مقررات حقوق بین‌الملل بیگانه‌اند، بلکه حتی به طور کامل با ریزه‌کاری‌های قانون اساسی خود درباره اختیارات رئیس‌جمهور آمریکا در اجرای سیاست خارجی نیز آشنا نیستند. اطمینان اتکای دولت و دستگاه سیاست خارجی کشور به متن برجام تا جایی پیش رفت که حتی دولت اوباما هم به عنوان امضا‌کننده برجام نه‌تنها به هیچ یک از تعهدات خود در برجام عمل نکرد، بلکه با وضع چند تحریم علیه ایران نظیر تمدید تحریم آیسا، برجام را به طور فاحش نقض کرد و در نهایت دونالد ترامپ همان‌طور که در تبلیغات انتخاباتی‌اش وعده داده بود با خاتمه دادن مشارکت آمریکا در برجام، ایران را از نتایج اندک توافق هسته‌ای هم محروم کرد، بنابراین این مواضع وزیر امور خارجه در شرایط فعلی شبیه بیانیه‌خوانی است. محمدجواد ظریف در ادامه نشست شورای روابط خارجی آمریکا افزود: اکنون آنها نمی‌توانند بازگردند و بگویند من باید هر چه را که می‌خواهم به دست آورم، چرا که نتوانستم آن را در دور نخست بگیرم. این حسن‌نیت نیست، حسن‌نیت اساس هر توافق بین‌المللی است. از این رو، آمریکا باید بپذیرد که به عنوان یک عضو قانونمند جامعه بین‌المللی بازگردد، تعهدات خود [تحت برجام] را آغاز کند و سپس درباره موضوعات دیگر توافق صحبت کند. ظریف ادامه داد: ما در فارسی می‌گوییم «نخست برادری خود را ثابت کن بعد ادعای میراث داشته باش». وزیر امور خارجه در شرایطی می‌گوید اساس هر توافق حسن‌نیت است که پیش از این بارها عنوان کرده برجام سندی است که بر اساس بی‌اعتمادی به طرفین نوشته شده است، بویژه بی‌اعتمادی ما به آمریکا. البته این نوع موضع‌گیری از سوی وزیر امور خارجه برای مصرف داخلی و رضایت افکار عمومی صورت می‌گرفت، چون رجوع به متن مبهم و قابل تفسیر برجام نشان می‌دهد وزیر امور خارجه بر اساس حسن‌نیت به طرف مقابل مذاکره و توافق کرده است. اگر چه وزیر امور خارجه می‌گوید برای ما فرقی نمی‌کند چه کسی در کاخ سفید باشد اما مرور اظهارات چند سال قبل ظریف در جمع اعضای شورای روابط خارجی آمریکا نشان می‌دهد ظریف چندان هم در انتخابات آمریکا بی‌طرف نیست. ظریف سال 93 در همین شورای روابط خارجی آمریکا می‌گوید: اگر با وجود تلاش‌های ما برای تعامل، این تلاش‌ها بی‌نتیجه بماند، مردم ایران این فرصت را خواهند داشت تا ۱۶ ماه دیگر (انتخابات مجلس/ اسفند 94) که انتخابات پارلمانی در ایران برگزار می‌شود، به این عملکرد ما [با آرای خود] پاسخ دهند. قبلا در تعامل و مذاکرات درباره توافق هسته‌ای با جامعه بین‌المللی در سال‌های ۲۰۰۴ و ۲۰۰۵ توافق‌هایی کردیم و تلاش‌های ما برای عملکرد شفاف، از جانب اتحادیه اروپایی رد شد و افرادی در کاخ سفید و وزارت خارجه آمریکا مانع از هر گونه توافق شدند، همان‌طور که حالا هم کسانی هستند که نمی‌خواهند هیچ‌گونه توافقی حاصل شود، قطع نظر از اینکه مفاد آن چه باشد. 

***